Mamy kolejne oko na kosmos. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) oraz Japońska Narodowa Agencja Kosmiczna (JAXA) ogłosiły właśnie pozyskanie danych z teleskopu XRISM. Co nowego możemy się dowiedzieć dzięki niemu?
Nazwa teleskopu XRISM to w zasadzie skrót od X-Ray Imaging and Spectroscopy Mission, co można przetłumaczyć jako Misja obrazowania i spektroskopii rentgenowskiej. Jak poinfromowała Europejska Agencja Kosmiczna, opublikowano właśnie pierwsze dane pozyskane przez to urządzenie. Na dzień dobry nowy teleskop przyjrzał się supermasywnej czarnej dziurze w spiralnej galaktyce NGC 4151 oraz pozostałości po wybuchu supernowej N132D w Wielkim Obłoku Magellana. Co udało się tam dojrzeć?
Choć pierwsze informacje na ten temat pojawiły się już w styczniu, to teraz, jak podaje portal naukawpolsce.pl, agencje miały otrzymać nowe dane. W obu obserwowanych przypadkach mamy do czynienia z gorącym gazem wytwarzającym wysokoenergetyczne promieniowanie rentgentowskie. To właśnie w tym temacie specjalizuje się XRISM. Dzięki temu udało się lepiej poznać pozostałości po odległej o 160 tysięcy lat świetlnych supernowej N132D. Ma ona postać “bąbla” z gorącym gazem wyrzucanym na zewnątrz przez ogromną eksplozję mającą miejsce około 3 tysięcy lat temu. Do tego także poznaliśmy kształt tego miejsca – przypomina raczej bajgla lub pączka z dziurką, a nie strukturę sferyczną, jak początkowo zakładano.
XRISM przyjrzał się też supermasywnej czarnej dziurze położonej w centrum galaktyki NGC4151. Jest ona obiektem o masie 30 milionów (!) mas Słońca. Teleskop był w stanie zarejestrować rozkład materii krążącej wokół czarnej dziury oraz promień w którym jest ona wchłaniana. Z kolei dzięki obserwowaniu atomów żelaza badacze byli w stanie odtworzyć otaczające ten obiekt struktury, od zasilającego go dysku po odległy torus – podkreśla portal naukawpolsce.pl. To właśnie dzięki takim informacjom możliwe jest rozwijanie wiedzy na temat wzrostu czarnych dziur i ich funkcjonowania.
Źródło zdjęć: JAXA
Źródło tekstu: sciencealert.com
