Problemy z nieuczciwymi praktykami finansowymi mogą dotknąć każdego, kto korzysta z usług pożyczkowych. Niedawne działania UOKiK przeciwko spółce LoanMe pokazują, jak istotna jest ochrona konsumentów przed nieprawidłowościami w rozliczeniach i nieuczciwymi mechanizmami refinansowania.
Spółka LoanMe, zajmująca się udzielaniem pożyczek, znalazła się pod lupą Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Powodem tego były liczne skargi dotyczące nieprawidłowości w rozliczeniach i mechanizmach refinansowania pożyczek. Konsumenci zgłaszali problemy z brakiem zwrotu proporcjonalnych opłat przy wcześniejszej spłacie zobowiązań oraz naliczaniem wysokich kosztów pozaodsetkowych, co często prowadziło do znacznego zadłużenia. W efekcie Prezes UOKiK nałożył na LoanMe karę w wysokości ponad 557 047 złotych.
Zgodnie z art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, jeśli pożyczkobiorca spłaci swoje zobowiązanie przed terminem, instytucja finansowa jest zobowiązana do zwrotu proporcjonalnej części pobranych opłat i prowizji. Trybunał Sprawiedliwości UE potwierdził tę interpretację przepisów we wrześniu 2019 roku. Jednak LoanMe odmówiło zwrotu pieniędzy konsumentom, którzy spłacili swoje pożyczki przed wyrokiem TSUE, argumentując, że wcześniejsze regulacje prawne tego nie wymagały. Taka praktyka, zdaniem UOKiK, mogła zniechęcić wielu pożyczkobiorców do dochodzenia swoich praw.
Po wyroku TSUE nie ma żadnych wątpliwości jak interpretować przepisy, które obowiązują dla umów zawartych po wejściu w życie ustawy o kredycie konsumenckim, czyli od 18 grudnia 2011 r.
– powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK
LoanMe stosowała również kontrowersyjny mechanizm refinansowania pożyczek, znany jako "rolowanie". Polegał on na udzielaniu kolejnych pożyczek bez wyraźnej zgody konsumenta. Klient, który miał aktywną pożyczkę, otrzymywał nowy kredyt od współpracującej spółki, a następnie LoanMe ponownie udzielało pożyczki na spłatę nowego zobowiązania. Każda z tych pożyczek była obciążana dodatkowymi kosztami pozaodsetkowymi, co często prowadziło do znacznego przekroczenia limitów określonych w przepisach i wpadania klientów w spiralę zadłużenia.
Gdyby refinansowanie odbywało się zgodnie z przepisami konsument, który nie spłacił pożyczki w ciągu 120 dni i zaciągnął kolejną u tego samego podmiotu, byłby chroniony. Wszystkie pobierane w tym czasie opłaty muszą bowiem mieścić się w limicie kosztów pozaodsetkowych naliczanych od kwoty pierwszego kredytu.
– dodał szef UOKiK
Spłaciłeś pożyczkę wcześniej? Oto, jakie masz prawa:
Decyzja Prezesa UOKiK o nałożeniu kary na spółkę LoanMe jest nieprawomocna. Przedsiębiorcy przysługuje prawo do odwołania. Dodatkowe informacje można znaleźć w treści decyzji.
Zobacz: Rząd niszczy operatorów? UOKiK odpowiada na zarzuty branży
Zobacz: PayPal się doigrał. Ma zapłacić 106 mln zł kary
Źródło zdjęć: Anna Rymsza / Telepolis.pl, Shutterstock
Źródło tekstu: UOKiK