W piątek 29 lipca wchodzą w życie przepisy pozwalające zawiesić spłatę kredytu hipotecznego. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzi, jak banki informują o wakacjach kredytowych oraz w jaki sposób ich udzielają. Są już pierwsze zastrzeżenia.
Już za kilka dni, 29 lipca 2022 roku, wejdą w życie przepisy o wakacjach kredytowych, wprowadzane ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Skorzystać z nich będą mogły osoby, które spłacają kredyt hipoteczny zaciągnięty w walucie polskiej na własne potrzeby mieszkaniowe. Ustawa przewiduje, że z wakacji kredytowych będzie można korzystać maksymalnie przez 8 miesięcy: po dwa miesiące w trzecim i czwartym kwartale tego roku i po jednym miesiącu w każdym z kwartałów w 2023 roku.
W czasie wyższych kosztów utrzymania gospodarstw domowych i rosnących stóp procentowych, które przekładają się na wysokość rat kredytów, wakacje kredytowe to duża ulga dla kredytobiorców i ich rodzin. Skorzystanie z nich pozwala nie tylko ograniczyć koszty obsługi kredytu hipotecznego przy wysokich stopach procentowych, ale również przeznaczyć zaoszczędzone środki z rat na nadpłatę kredytu lub tzw. „poduszkę finansową” na trudne czasy. Dlatego istotne jest, by unikać przeznaczania tych środków na bieżącą konsumpcję, a wykorzystać je choćby do nadpłaty kredytu, dzięki czemu obciążenia finansowe już po wakacjach kredytowych mogą być niższe.
– powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK
UOKiK w ramach postępowań wyjaśniających zamierza na bieżąco analizować, jak instytucje finansowe wdrażają wakacje kredytowe. Pod lupą znalazło się 16 banków, które obsługują złotowe kredyty hipoteczne: Alior Bank, Bank Handlowy w Warszawie, Bank Millennium, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy, Bank Polska Kasa Opieki, Bank Polskiej Spółdzielczości (Grupa BPS), BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, Pekao Bank Hipoteczny, PKO Bank Hipoteczny, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski, Santander Bank Polska i SG Bank.
W postępowaniach wyjaśniających zbadamy między innymi czy i jak banki informują konsumentów o wakacjach kredytowych. Zweryfikujemy także, czy na czas uruchomiły możliwość składania wniosków, w tym elektronicznie. Zwrócimy również uwagę na to, czy banki nie utrudniają konsumentom skorzystania z wakacji kredytowych lub czy nie próbują ich do tego zniechęcać, na przykład bezpodstawnie strasząc utratą bądź obniżeniem zdolności kredytowej w przyszłości.
Nie akceptujemy praktyki, która pojawia się już w niektórych bankach, a dotyczy na przykład wymagania osobnego wniosku na zawieszenie spłaty rat w każdym kwartale obowiązywania wakacji kredytowych, a nawet osobnego wniosku na spłatę poszczególnej raty. To utrudnianie skorzystania z wakacji kredytowych, wprowadzonych aby ulżyć konsumentom.
– dodał Tomasz Chróstny
Urząd zwraca uwagę, że newralgiczne mogą okazać się pierwsze dni funkcjonowania nowej ustawy. Wchodzi ona w życie w piątek 29 lipca, a tymczasem wiele osób płaci ratę na początku miesiąca. Dlatego istotne jest, by banki były gotowe na przyjmowanie wniosków już w dniu wejścia w życie ustawy i umożliwiły ich składanie. Jak informuje UOKiK, banki mają obowiązek zapewnić możliwość składania wniosków również za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Urząd sprawdzi, czy systemy te będą działały przez weekend bez przerw „technicznych”. Z przepisów wynika, że bank musi dokonać zawieszenia spłaty raty kredytu z dniem doręczenia wniosku.
Chodzi w tym wszystkim o to, by kredytobiorcy, którym termin spłaty przypada na początkowe dni sierpnia, a którzy chcieliby skorzystać z zawieszenia raty, nie utracili pierwszego miesiąca wakacji kredytowych. Dwa pierwsze miesiące to sierpień i wrzesień tego roku – nie można ich zamienić na inne. Później będzie większa swoboda, szczególnie w przyszłym roku (jeden miesiąc wakacji na kwartał).
W związku z tym, że prawo do wakacji kredytowych przysługuje bezwarunkowo konsumentom w zakresie jednego kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe, złożenie wniosku i skorzystanie z wakacji kredytowych nie powinno mieć jakiegokolwiek wpływu na późniejszą ocenę zdolności kredytowej konsumenta. Dlatego zweryfikujemy, czy w tym zakresie banki nie represjonują klientów, którzy skorzystali z ustawowego prawa do wakacji kredytowych.
– poinformował Prezes UOKiK
Jeżeli zostaną wykryte nieprawidłowości, to Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może postawić bankom zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów, za co grozi kara do 10% rocznego obrotu. Dostrzeżone przez UOKiK wątpliwości mają być tematem spotkania z bankami, które odbędzie się w środę (3 sierpnia 2022 roku) w siedzibie urzędu.
Zobacz: Pięć banków z zarzutami UOKiK. W tle nieautoryzowane transakcje
Zobacz: Niechciane usługi – kolejny telekom pod lupą UOKiK
Źródło zdjęć: Shutterstock
Źródło tekstu: UOKiK
