W ten weekend polecamy najciekawsze książki o tematyce wojennej. Historie o życiu zwykłych ludzi, których los splótł się z burzliwymi dziejami historii.
Przychodzę dzisiaj do was z historiami, które budzą w nas wrażliwość, przypominają te wszystkie niewypowiedziane historie, które nie miały szansy zostać odkryte czy wysłuchane. Nawet jeśli zdajemy sobie sprawę z tego, w jaki sposób wojny i konflikty zbrojne wpłynęły (i wciąż wpływają) na istnienia ludzkie, w tym te najmłodsze, to zebrane dzisiaj propozycje wciąż boleśnie uświadamiają, że konsekwencje działań przeszłych pokoleń jeszcze długo będą wpisane w ludzką tożsamość.
Czasy współczesne. Matylda i Dominik to zgodne i dobre małżeństwo. Oboje małżonkowie pracują w banku Futurebank prowadząc szczęśliwe życie. Wydarzenie mające miejsce podczas noworocznego balu zachwieje jednak ich życiem. Kobieta wybiegnie z imprezy i przebiegając przez przejście podziemne, potknie się o mały kramik z rękodziełem starszej kobiety, pani Zofii. Matylda w ramach rekompensaty kupi od kobiety piękną, seledynową czapkę obiecując, że wkrótce do niej wróci. Po kilku wizytach Matyldy w przejściu podziemnym kobiety poznają się bliżej i dzielą się swoimi historiami. Doświadczenie życiowe pani Zosi pomaga Matyldzie uporządkować chaos w jej sercu, a zawiązująca się przy tym przyjaźń poruszy czytelnika i zaprowadzi w głąb zatrważających wydarzeń wojennych.
W najnowszej powieści Katarzyny Kieleckiej Znajda przenosimy się do Wielunia 1939 roku w przeddzień wybuchu II wojny światowej. Poznajemy tam rodzinę Sitarz wraz z dziećmi Mirką, Krysią i Lolkiem. Wojna sprawi, że rodzina zmuszona zostanie do ucieczki i szukania schronienia u ich krewnej w Skałce Polskiej. Ich podróż będzie bardzo trudna i mocno wyboista, a my czytelnicy, na własnej skórze poczujemy emocje, jakie przeżywać będą bohaterowie. Koszmar wojny polega na tym, że obserwujemy, jak beztroskie życie zmienia się horror pod butem okupanta. Niewinne dzieci poznają, jak wojna obdziera ludzi z prawa do wolności i godnego życia. Towarzysząc tym najmłodszym w nieszczęściach i wyzwaniach, jakie je spotykają, z pewnym bólem widzimy, jak szybko zmuszone są dorosnąć, by żyć, a dokładniej-przeżyć.
„Znajda” to również opowieść wartościowa pod względem historycznym. Każdy z nas słyszał o Westerplatte, ale nie wszyscy wiedzą, że to właśnie Wieluń był pierwszym polskim miastem zbombardowanym 1 września 1939 roku w ramach operacji Ostmarkflug. Bardzo się cieszę, że właśnie o tym miejscu możemy w tej książce przeczytać.
Łódź, 1942 roku. Laura to bohaterka książki „Nauczycielka z getta”, której pełne żalu i smutku zmagania śledziliśmy w pierwszej części cyklu, napisanego przez Anetę Krasińską. Kobieta planowała przyszłość z nadzieją i ufnością, że będzie jej dane spędzić życie u boku męża, Dawida, w pokoju i szczęściu. Nie spodziewała się jednak, że wojska Hitlera wejdą do Polski, a armia Wehrmachtu zdobędą Łódź, która od tego czasu przynależeć będzie do Rzeszy. W najnowszej książce powraca do czytelnika, by jeszcze mocniej uchwycić się swojej misji niesienia pomocy w obliczu tragicznych wydarzeń mających miejsce w łódzkim getcie. Zadanie to okaże się niezwykle trudne, a cena do zapłacenia będzie wielka. Mając pod opieką nastoletnich braci męża, będzie zmuszona stawić czoła głodowi, ubóstwu i wyczerpaniu, jakiego nie znała nigdy wcześniej.
Aneta Krasińska wykreowała bohaterkę niezwykle odważną, miejscami wręcz heroiczną. Jej niezłomność i miłość do innych stanowi najmocniejszy punkt całej powieści. Sposób, w jaki opiekowała się chłopcami, Szulcem i Izabelą, z jaką czułością i empatią myślała o nich, poświęcała się ciężkiej pracy, by zdobyć dla nich jedzenie stanowi prawdziwy hymn miłości i poświęcenia dla innych w najbardziej dramatycznych czasach. „Nauczycielka z getta. Wciąż pod wiatr” jest jeszcze bardziej przejmującym portretem życia w getcie łódzkim w okresie drugiej wojny światowej. Otrzymujemy przejmującą narrację o robotnikach w szwalniach i zakładach produkcyjnych, w których pracowali Żydzi, o sposobach zwiększania wydajności gettowych fabryk, czy warunkach, w jakich pracowały kobiety i dzieci. Autorka nie boi się przedstawiać antysemickiego punktu widzenia, choćby opisując rozmowy nazistowskich oficerów na przyjęciu z okazji awansu Wagnera na porucznika.
Niezwykle ważna, w kontekście przedstawionych wydarzeń historycznych jest weryfikacja powieści przez dr Adama Sitarka z centrum Badań Żydowskich Uniwersytetu Łódzkiego. Czytelnik, biorąc ten tytuł do rąk, może mieć pewność, że tło historyczne powieści zostało przedstawione autentycznie, bez mitologizowania i romantyzowania.
W kwietniu 1943 roku naziści podjęli decyzję o likwidacji warszawskiego getta. Przewidywano, że zadanie to okaże się łatwe i bezproblemowe. Nie spodziewano się, że żydowski ruch oporu nie podda się bez walki. Choć przewaga Niemców była przytłaczająca, mieszkańcy getta stawiali bohaterski opór, który stał się symbolem godności w obliczu całkowitej dehumanizacji. Nie było to jednak jedyne powstanie, które wpisało się bohatersko na kartach historii. Ponad rok później odbyło się największa operacja militarna Armii Krajowej – Powstanie Warszawskie.
Superprodukcja przygotowana przez serwis Audioteka to dźwiękowa wędrówka po walczącej Warszawie. Marcin Ciszewski stworzył dzieło daleko wykraczające poza interpretację – to oryginalna, autorska opowieść o jednym z najważniejszych momentów w dziejach Polski. I kolejny dowód na to, że historia wciąż jest żywa i pełna wzbudzających emocje narracji. W audiobooku przeniesiemy się z narratorem w czasy Powstania i usłyszymy prawdziwe relacje uczestników sierpniowych wydarzeń przeczytane przez młodych, polskich aktorów.
W rolach głównych wystąpili Wojciech Malajkat, jako narrator, Julia Kamińska, Adam Fidusiewicz Antoni Królikowski i Józef Pawłowski.
Historia przenosi nas do Sankt Petersburga, stalinowskiej Rosji i Berlina pod panowaniem Adolfa Hitlera. Juri Santacruz, widząc skutki rewolucji bolszewickiej, decyduje się wyjechać z Petersburga i znajduje pracę w Berlinie jako asystent w ambasadzie hiszpańskiej. Pewnego dnia staje w obronie młodego komunisty przed wojskami hitlerowskimi, nie zdając sobie sprawy, jak te wydarzenia wpłyną na jego przyszłość. Po dojściu Hitlera do władzy atmosfera na ulicach Berlina staje się napięta. Autorka, posiłkując się dziennikami świadków, biografiami słynnych postaci historycznych i literaturą obozową, stworzyła portret nazistowskich Niemiec, skupiając się na zmianach, jakie czekały społeczeństwo nieprzygotowane na horror drugiej wojny światowej.
Narracja autorki sprawia, że boleśnie zdajemy sobie sprawę, że ci, którzy nie znają historii, są skazani na jej powtarzanie. A wydarzenia na świecie sprawiają, że obieramy kurs, który niestety bardzo przypomina początek tej historii. Akcja powieści rozwija się powoli, autorka wprowadza czytelnika kontekst historyczno-kulturowy, w którym poznajemy Jurija Santacruza. Mężczyzna, będąc wiernym swoim ideom, zmierzy się z okrutnymi skutkami totalitaryzmu i nacjonalizmu. Prócz walki o przeżycie, niesiony strachem o przyszłość Europy i Świata, pozna miłość swojego życia, poślubioną nazistowskiemu oficerowi Claudię. Mimo miejscami odrobinę zmiękczonych i teatralnych fragmentów powieści uważam, że „Ostatnie dni w Berlinie” podkreślają tragizm systemów ideologicznych, w jaki sposób wpływają one na “zwykłych” ludzi.
Proponowane tytuły nie stanowią klasyki gatunku literatury okołowojennej, są to powieści fabularyzowane. Wciąż jednak polecam je dla osób, które czują niedosyt po poprzednich propozycjach z gatunku literatury obozowej i chcą powiększyć biblioteczkę w tym temacie. A wy, jakie książki polecicie mi w tym tygodniu?
Zobacz: Czy jesteśmy sami we wszechświecie? Książki, które warto przeczytać
Zobacz: Nowości na czytelniczej półce – thrillery i reportaże
Zobacz: Bo ja na to jak na lato! – wakacyjnych lektur ciąg dalszy!
O autorce
Jestem nałogową czytelniczką wszystkiego, co wpadnie mi w ręce, dlatego zainwestuję w urządzenie zatrzymujące czas. Zajmuję się promocją i upowszechnianiem literatury pod marką "opowiemci", zrzeszającą wokół siebie miłośników książek. Jako twórczyni plebiscytu "opowiemci", honoruję twórców oraz kibicuję osobom i organizacjom, które dzielą się swoją literacką pasją w sieci. Współorganizatorka wydarzenia kulturalnego w Katowicach Blog Book Meeting i współautorka e-booka "#instabezściemy
Źródło zdjęć: Shutterstock, własne, mat. promocyjne
Źródło tekstu: własne
