Nawet o 6 stopni Celsjusza wzrosła temperatura wody w arktycznej rzece Fuglebekken na Svalbardzie na przestrzeni ostatnich prawie dwudziestu lat. Badający to naukowcy z Instytutu Geofizyki PAN, nie spodziewali się aż tak dużych wzrostów.
Wyniki ich ostatnich badań, opublikowane właśnie w czasopiśmie „Science of The Total Environment”, dowodzą, że charakterystyczny przebieg temperatury wody w rzece w ciągu roku dla zlewni Fuglebekken jest wrażliwy na zachodzące zmiany klimatyczne. Ponadto, warto pamiętać, że rzeki są tu aktywne tylko podczas stosunkowo krótkiego lata - np. rzeka Fuglebekken jest zazwyczaj aktywna od czerwca do września.
Naukowcy przeanalizowali zmienność obserwowanych temperatur wody zebranych w ciągu okresów letnich w latach 2012-2022 i poddali je analizom dwoma metodami (m.in. z wykorzystaniem uczenia maszynowego). Badania opierały się o stały monitoring meteorologiczny prowadzony w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund oraz o wieloletnie badania hydrologiczne prowadzone przez badaczy w sezonie letnim.
Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że z temperaturą wody w rzece Fuglebekken najbardziej powiązana jest temperatura gruntu i usłonecznienie, co nie było dla badaczy zaskoczeniem. Nie spodziewali się oni jednak aż tak dużych wzrostów temperatury. Pod koniec czerwca wynosiły one nawet +6,0°C dla okresu 2005-2022.
Naukowcy z Zakładu Hydrologii i Hydrodynamiki oraz Zakładu Badań Polarnych i Morskich IGF PAN przypomnieli, że temperatura wody w strumieniach odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu i utrzymaniu zdrowych ekosystemów – oddziałuje na wiele parametrów fizykochemicznych i biologicznych, określając tym samym rozmieszczenie i liczebność gatunków w siedliskach rzecznych, ale także poza nimi. Z tego powodu, coraz lepsze rozpoznanie warunków hydro-klimatycznych Archipelagu Svalbard oraz ich ocena są jednymi z najważniejszych potrzeb badawczych w Arktyce.
Badania przeprowadził zespół hydro-klimatologów w składzie: mgr Marta Majerska (doktorantka), prof. Marzena Osuch i dr Tomasz Wawrzyniak, którzy od lat zajmują się obiegiem wody w zlewniach w okolicy Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na południo-zachodnim Spitsbergenie.
Źródło zdjęć: Adam Nawrot, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons
Źródło tekstu: naukawpolsce.pl
