Black Friday, Cyber Monday – nie daj się oszukać! UOKiK ostrzega przed naciągaczami

Co roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów otrzymuje skargi dotyczące promocji, wyprzedaży i specjalnych okazji. Jak się okazuje, stanowią one ok. 10 proc. wszystkich zgłaszanych nieprawidłowości. Z jakimi problemami najczęściej mierzą się konsumenci?

• Żonglerka cenami – czyli stwarzanie pozoru, że promocja jest atrakcyjna poprzez podnoszenie cen kilka dni wcześniej, by tuż przed słynnym świętem zakupowym je obniżyć.
• Promocyjne przynęty – czyli zachęcanie rzekomo wysoką obniżką do zakupu różnych artykułów, podczas gdy w rzeczywistości promocja dotyczy jedynie wybranych produktów. Klient widzi informację „drugi produkt za -50%”, po czym okazuje się, że chodzi wyłącznie o towary konkretnej marki, a nie cały asortyment sklepu.
• Niejasne naliczanie rabatów – zamiast deklarowanej wysokiej obniżki ceny, klient otrzymuje mniejszy upust.
• Anulowanie opłaconych zamówień – najczęściej z powodu „błędu systemu”.

Zobacz: Nowy smartfon na Black Friday? realme ma coś dla Ciebie!
Zobacz: Black Friday po polsku, czyli sklep „pomylił się

Prawa konsumenta podczas e-zakupów

Jak przypomina UOKiK, podczas e-zakupów nabywca ma prawo do reklamacji na takich samych zasadach jak przy zakupach zrobionych w sklepie stacjonarnym. Jeżeli produkt w ciągu dwóch lat od daty wydania towaru okazał się wadliwy, należy się z tym zwrócić do sprzedawcy. Można żądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny, a jeśli wada jest istotna – zwrotu pieniędzy.

Zobacz: Xbox - zobacz atrakcje na Black Friday i Cyber Monday

Produkt kupiony przez internet można zwrócić bez podania przyczyny w ciągu 14 dni od jego otrzymania. Należy tylko wypełnić i odesłać oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Sprzedawcy internetowi powinni udostępniać wzór takiego oświadczenia. Można również napisać je samodzielnie i wysłać np. e-mailem. 

Jeżeli klient nie został poinformowany o prawie do odstąpienia, termin ten wydłuża się do 12 miesięcy. Przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić wszystkie dokonane płatności, w tym koszty dostawy (najtańszego sposobu, jaki oferuje).

Zobacz: Black Friday w Huawei: zniżki do 55%

Co jednak ważne, nie wszystkie produkty kupione w sieci można oddać, korzystając z prawa do odstąpienia od umowy. Ograniczenia dotyczą np.:

• artykułów o krótkim terminie przydatności do użycia, np. owoców, serów
• rzeczy wyprodukowanych na specjalne zamówienie klienta, np. biżuterii z grawerem,
• płyt z filmami, muzyką lub programami komputerowymi, których zapieczętowane opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu,
• biletów na koncerty czy wydarzenia sportowe.

Black Friday i Cyber Monday to okazje nie tylko do zakupów w Polsce, ale i poza nią. UOKiK przypomina, że prawa e-konsumenta są w całej UE jednolite. Problemy z dochodzeniem roszczeń mogą się natomiast pojawić przy zakupach poza Unią, np. w krajach azjatyckich.

Jak wyjść cało z szału zakupów i wyprzedaży?

• Porównaj cenę w wiarygodnych porównywarkach i wybierz sklep, który oferuje najlepsze okazje. Niektóre porównywarki oferują też sprawdzenie historii cen, dzięki którym możesz ocenić, czy promocja jest faktycznie korzystna.
• Sprawdź opinie o produkcie na niezależnych portalach, ponieważ zdarza się, że sklep usuwa niekorzystne komentarze z własnej strony.
• Zwróć także uwagę na cechy charakterystyczne produktu, bo w dzień masowych wyprzedaży łatwo nabrać się na przykład na produkty łudząco podobne do znanej marki lub podrobione.
• Uważaj na reklamy i zawarte w nich informacje, szczególnie te wyglądające na nieformalne, które otrzymujesz w mediach społecznościowych – mogą pochodzić od oszustów.
• Sprawdź tożsamość sprzedawcy i możliwość kontaktu z nim. Nie kupuj, jeżeli na stronie nie ma takich danych. Taki sklep może należeć do oszusta, który nie wysyła opłaconych zamówień albo nielegalnie oferuje produkty np. gry lub oprogramowanie.
• Zwróć uwagę na to: kiedy przedsiębiorca powstał, ile otrzymał pozytywnych opinii i czego one dotyczą oraz kiedy były dodane.
• Upewnij się, że przedsiębiorca działa z Polski lub innego kraju UE – twoje prawa są wówczas dużo mocniej chronione.
• Zweryfikuj okres zwrotu, oferowany przez sprzedającego – co do zasady jest to 14 dni, jednak może on zaoferować dłuższy czas, np. 30 lub 100 dni. To ważny aspekt zwłaszcza, jeśli dokonujemy zakupu z myślą o zbliżających się świętach.
• Płać kartą kredytową. Ułatwi to odzyskanie pieniędzy, jeśli coś pójdzie nie tak. Żeby skorzystać z procedury chargeback, złóż reklamację w banku, który wydał kartę kredytową.
• Jeśli dokonujesz przelewu lub płatności natychmiastowej, dokładnie sprawdź, czy nie zostałeś przeniesiony na fikcyjną stronę platformy płatności lub naszego banku.
• Bądź szczególnie ostrożny przy zakupie dóbr cyfrowych np. programów komputerowych czy gier – mają one często ograniczoną i warunkową możliwość zwrotu. Zwróć uwagę na kwestię płatności za tego typu usługi – często zakup ma charakter quasi abonamentu. Pierwsza płatność jest niska, natomiast za rok czy dwa lata następuje pobranie kolejnych środków.
• Pamiętaj, że dokonując zakupu na odległość, a takim jest zakup przez internet, masz prawo do 14-dniowego terminu zwrotu lub dłuższego, jeśli takowy zaoferował sprzedawca.
• Pamiętaj również o pozostałych prawach, w tym wynikających z rękojmi. Przez 2 lata w przypadku wystąpienia wady możesz żądać naprawy lub wymiany produktu, a w niektórych przypadkach także zwrotu pieniędzy.

Zobacz: Czarny Piątek w Media Expert: jedni klienci widzieli dane innych klientów

Przedsiębiorca cię oszukał lub nie chce zwrócić nienależnie pobranych środków?

Złóż zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na policji lub w prokuraturze. Jeśli spotkasz się z odmową, pamiętaj, że na każde postanowienie o odmowie wszczęcia/umorzeniu postępowania przysługuje bezpłatne zażalenie do sądu w ciągu 7 dni. Skorzystaj z tego prawa i dochodź swoich roszczeń.

Zobacz: T-Mobile startuje z promocjami na Black Friday i Cyber Monday

W razie kłopotów reaguj – zgłoś się do odpowiednich instytucji. Bezpłatną pomoc prawną otrzymasz w następujących miejscach:

• Infolinia Konsumencka: w sprawach prostych bez analizy dokumentów, nr tel.: 801 440 220 oraz 22 290 89 16.
• Konsumenckie Centrum E-porad: w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów, adres e-mail: [email protected].
• Rzecznicy konsumentów w całej Polsce: w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów. Kontakty znajdziesz pod adresem: www.uokik.gov.pl/pomoc.
• Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej: w sprawach prostych oraz wymagających analizy dokumentów. Kontakty znajdziesz pod adresem www.uokik.gov.pl/wiih.
• Europejskie Centrum Konsumenckie: w sprawach transgranicznych, które dotyczą sprzedawców z obszaru Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Norwegii i Islandii. Strona internetowa: konsument.gov.pl.

Zobacz:  Black Friday 2020 - promocje bez kitu
Zobacz: Black Friday - skorzysta co trzeci Polak

Źródło tekstu: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów