W obliczu nowych przepisów dotyczących zastrzegania numeru PESEL, Polacy stają przed wyzwaniem dostosowania się do zmian, które mogą znacząco wpłynąć na ich codzienność. Oto przewodnik, który pomoże Ci nawigować w świecie, gdzie zgubiony telefon i zastrzeżony PESEL mogą stać się Twoim największym problemem.
1 czerwca 2024 roku zaczęło w Polsce działać nowe prawo, zgodnie z którym banki i inne instytucje finansowe, ale również operatorzy komórkowi, muszą sprawdzać, czy numer PESEL klienta nie został zastrzeżony. Jeśli tak jest, niektórych rzeczy nie da się zrobić, do czasu wyłączenia zastrzeżenia. Szerzej o tym napisał Damian w swoim poradniku. Na potrzeby tego artykułu przypomnę tylko, że z zastrzeżonym numerem PESEL nie otrzymamy od operatora duplikatu karty SIM.
Bogatszy o tę wiedzę wyobraź sobie taką sytuację: masz zastrzeżony PESEL i zgubiłeś telefon. I co teraz?
W takiej sytuacji wielu z nas uświadamia sobie, jak bardzo nasze życie jest uzależnione od niewielkiego urządzenia, które nosimy w kieszeni czy w torebce. Telefon komórkowy umożliwia nam nie tylko komunikowanie się z innymi ludźmi. Dzięki niemu możemy szybko coś sprawdzić w Internecie czy zapłacić za zakupy w sklepie. Urządzenie to daje nam również dostęp do konta bankowego, z jego pomocą możemy również w wielu sytuacjach (szczególnie online) potwierdzić swoją tożsamość. Problemy pojawiają się wtedy, gdy ten telefon (czy raczej w większości sytuacji smartfon) gubimy lub tracimy w inny sposób.
Gdy już jednak tak się stanie, pierwszą rzeczą, jaką powinieneś zrobić, jest zablokowanie straconej karty SIM oraz uzyskanie w jej miejsce duplikatu, który pozwoli Ci w dalszym ciągu korzystać ze swojego numeru telefonu. W tym celu musisz się skontaktować ze swoim operatorem, na przykład online lub odwiedzając jego punkt sprzedaży. Zablokowanie zgubionej czy skradzionej karty SIM nie powinno być trudne, jednak z uzyskaniem duplikatu będzie problem, bowiem masz zastrzeżony PESEL.
Zgodnie z obowiązującym obecnie prawem, operator komórkowy nie może wygenerować duplikatu karty SIM osobie, która ma zastrzeżony PESEL. Zatem, by "odzyskać" swój numer telefonu, należy to zastrzeżenie wyłączyć.
Najprościej to zrobić, logując się w aplikacji mObywatel w swoim telefonie. Wystarczy użycie jednego przełącznika, ale... nie zrobisz tego, bo straciłeś swój telefon z tą aplikacją. No to udajesz się na stronę mobywatel.gov.pl, a tam czeka Cię kolejne zaskoczenie. Aby się zalogować na tej stronie, musisz wybrać którąś z dostępnych tam metod. Problem w tym, że prawdopodobnie do każdej z nich i tak potrzebny Ci będzie telefon.
Zerknijmy, co tu mamy:
Pozostaje jeszcze jedna opcja – wizyta w dowolnym urzędzie gminy. Musisz tylko pamiętać, by zabrać ze sobą dowód osobisty lub paszport, by urzędnik mógł potwierdzić Twoją tożsamość. W normalnej sytuacji mógłby to być również mDowód w aplikacji mObywatel, ale tego chwilowo nie masz, bo zgubiłeś telefon.
Możesz również pobrać, wydrukować, wypełnić i podpisać "Wniosek o zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL składany w organie gminy". Jeśli tego nie zrobisz, możesz poprosić urzędnika o wydrukowanie wypełnionego wniosku z systemu. Sprawdź, czy dane są poprawne.
Usługa cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL (zastrzeżenia też) jest bezpłatna i zostanie zrealizowana od razu. Jak informuje portal gov.pl,
urzędnik przyjmie wniosek, wprowadzi go do systemu i wyda Ci potwierdzenie zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.
Gdy Twój PESEL nie jest już zastrzeżony, możesz ponownie skontaktować się z operatorem komórkowym, z którego usług korzystasz, i złożyć wniosek o wydanie duplikatu utraconej karty SIM. Jeśli zrobisz to online, być może będziesz musiał poczekać do kilku dni na przesyłkę z nową kartą SIM. Udając się do dowolnego punktu sprzedaży operatora, nową kartę SIM dostaniesz od razu (chyba, że skończył się ich zapas – nie dotyczy eSIM).
Czy można się przed tym wszystkim, a w szczególności koniecznością udania się do urzędu i tracenia w ten sposób cennego czasu, jakoś zabezpieczyć? Z analizy opisanego wyżej przypadku można wysnuć wniosek, że chyba najlepiej mieć zapasowy telefon z mObywatelem oraz aplikacją swojego banku. Ta pierwsza będzie jednak działać tylko na jednym urządzeniu naraz (przelogowanie wiąże się z wysłaniem SMS-a z kodem).
Alternatywą może być podanie innego numeru telefonu w swoim Profilu Zaufanym, by móc odbierać przychodzące stamtąd SMS-y również po zgubieniu podstawowego telefonu. Rozwiązaniem może być też używanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego, co jednak jest usługą płatną. I, jak donosi jeden z Czytelników, też powoduje wysłanie SMS-a z kodem.
Niektórzy operatorzy pozwalają również mieć dwie karty SIM z jednym numerem telefonu. Tak jest na przykład w Orange Flex. U pomarańczowego operatora, podobnie jak w T-Mobile, można też otrzymać dodatkowe karty eSIM z tym samym numerem telefonu. Warto jednak przy tym pamiętać, że usługa "Ekstra karta eSIM" w Orange nie działa w roamingu.
Można oczywiście przestać używać tych wszystkich "wynalazków", które uzależniają nas od telefonu komórkowego czy smartfonu, i wrócić do "tradycyjnych" rozwiązań. Żyjemy jednak w XXI wieku i wygodnie jest korzystać z nowoczesności. Jak jednak widać na przedstawionym wyżej przykładzie, do czasu...
Źródło zdjęć: Marian Szutiak / Telepolis.pl
Źródło tekstu: opracowanie własne
