AMD Radeon RX 7900 XTX/XT to świetne karty, ale… - test

Nie od dzisiaj wiadomo, że NVIDIA jest zdecydowanym liderem rynku kart graficznych. Przez ostatnie lata udziały Zielony w sprzedaży tzw. modeli dedykowanych (tak, wiem, że to niepoprawne słownikowo określenie) wynosiły od 75 do mniej więcej 82 proc., a resztę brało dla siebie AMD.

Niedawno na rynek wszedł Intel i chociaż premierę kart z serii Arc Alchemist trudno uznać za udaną, to jednak podcięła ona skrzydła Czerwonym. Według danych firmy analitycznej Jon Peddie Reaserch w trzecim kwartale 2022 roku AMD miało zaledwie 9 proc. udziałów w rynku dedykowanych GPU, gdzie Intel dobił aż do 6 proc., niemal doganiając producenta Radeonów. Pozostałe 85 proc. przypadło NVIDII.

Ale czy to oznacza, że AMD robi złe karty graficzne? Wysuwanie takich wniosków z samych danych sprzedażowych jest w mojej ocenie daleko idącą nadinterpretacją. Pokusiłbym się nawet o stwierdzenie, że Czerwoni robią bardzo dobre grafiki, które pod wieloma względami mogą na równi konkurować z NVIDIĄ, a w wielu aspektach są wręcz lepsze. Co w takim razie zawodzi? Trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Powodów jest pewnie kilka.

A może jesteście wśród tych, którzy nie wierzą, że AMD – mówiąc kolokwialnie – umie w karty graficzne? Mam nadzieję, że udowodni to test dwóch na ten moment najmocniejszych GPU w ofercie Czerwonych, czyli Radeon RX 7900 XTX oraz Radeon RX 7900 XT. Obie karty otrzymaliśmy do testów w wersji referencyjnej, produkowanej bezpośrednio przez AMD.

Specyfikacja Radenów RX 7900 XTX/XT

Zacznijmy od modelu mocniejszego, czyli Radeon RX 7900 XTX. Powstał on na bazie architektury RDNA 3.0 oraz litografii 5 nm (TSMC). Wyposażony jest w rdzeń graficzny Navis 31 XTX, który ma rozmiar 529 mm2 i składa się z 57,7 mld tranzystorów. Układ wyposażony jest w 6144 jednostek cieniujących, 384 TMU, 192 ROP, 96 rdzeni RT oraz 96 MB pamięci cache trzeciego poziomu.

Specyfikację uzupełniają 24 GB pamięci VRAM GDDR6 20 Gbps, które umieszczone zostały na 384-bitowej szynie. Daje to przepustowość na poziomie 960 GB/s. Bazowe taktowanie GPU wynosi 1855 MHz, ale w trybie Game Boost rośnie do 2269 MHz. TBP tego modelu wynosi 355 W. Karta zasilana jest przez dwa 8-pinowe złącza PCIe, bo AMD – odwrotnie niż NVIDIA - nie zdecydowało się na zastosowanie nowych portów 12VHPWR. Co ważne, są to pierwsze karty wyposażone w nowe złącza DisplayPort 2.1, czego z kolei brakuje u konkurencji. Zasilacz do karty w wersji XTX powinien mieć moc co najmniej 750 W.

Jeśli chodzi o model RX 7900 XT, to został on odpowiednio przycięty względem mocniejszego i droższego wariantu. Tutaj mamy rdzeń graficzny Navi 31 XT, który również jest produkowany w litografii 5 nm przez TSMC, ma powierzchnię 529 mm2 i składa się z 57,7 mld tranzystorów. Jednak ma on 5376 jednostek cieniujących, 336 TMU, 192 ROP i 84 rdzenie RT. Do tego dochodzi 80 MB pamięci cache L3 oraz 20 GB pamięci GDDR6 20 Gbps na 320-bitowej szynie, więc przepustowość spada do 800 GB/s.

Słabsza karta również jest zasilana przez dwa 8-pinowe złącza PCIe, chociaż w jej przypadku TBP jest mniejsze i wynosi 315 W. Model ten wyposażony jest w jedno złącze HDMI 2.1, dwa DisplayPort 2.1 oraz jedno USB-C. Taktowania to kolejno 1500 MHz bazowo i 2025 MHz w Game Boost. Producent sugeruje stosowanie zasilacza o mocy co najmniej 700 W. Oba modele zajmują po 2,5 slota w obudowie komputera.

Radeon RX 7900 XTX

• Rdzeń: Navi 31 XTX,
• Proces technologiczny: 5 nm (TSMC),
• Taktowanie GPU: 1855 MHz (bazowo), 2269 MHz ( Game Boost)
• Pamięć: 24 GB GDDR6 20 Gbps,
• Szyna pamięci: 384-bitowa,
• Przepustowość pamięci: 906 GB/s,
• Jednostki cieniujące: 6144,
• Jednostki RT: 96,
• Jednostki TMU: 384,
• Jednostki ROP: 192,
• Rekomendowany zasilacz: 750 W,
• Interfejs: PCI-Express 4.0 x16,
• Złącza: 2 × DisplayPort 2.1, 1 × HDMI 2.1a, 1 × USB-C
• Zasilanie: 2 × 8-pinowa wtyczka PCIe
• Gwarancja: 24 miesiące.

Radeon RX 7900 XT

• Rdzeń: Navi 31 XT,
• Proces technologiczny: 5 nm (TSMC),
• Taktowanie GPU: 1500 MHz (bazowo), 2025 MHz ( Game Boost)
• Pamięć: 20 GB GDDR6 20 Gbps,
• Szyna pamięci: 320-bitowa,
• Przepustowość pamięci: 800 GB/s,
• Jednostki cieniujące: 5376,
• Jednostki RT: 84,
• Jednostki TMU: 336,
• Jednostki ROP: 192,
• Rekomendowany zasilacz: 700 W,
• Interfejs: PCI-Express 4.0 x16,
• Złącza: 2 × DisplayPort 2.1, 1 × HDMI 2.1a, 1 × USB-C
• Zasilanie: 2 × 8-pinowa wtyczka PCIe
• Gwarancja: 24 miesiące.

Budowa Radeonów RTX 7900 XTX/XT

Obie karty mają prostą i schludną budowę, która daje poczucie obcowania z produktami marki premium. W obu przypadkach obudowa wykonana jest z aluminium, a laminat dodatkowo usztywniony jest przez metalowy i w pełni zabudowany backplate. Wszelkiego rodzaju wodotryski zostały ograniczone do minimum. Jedynym wyznacznikiem na ciemnym projekcie są bardzo minimalistyczne, czerwone wstawki oraz napisy Radeon na górnej krawędzi oraz tyle karty. Żaden z nich nie jest podświetlany, więc miłośnicy RGB mogą czuć się zawiedzeni (w modelu RX 7900 XTX podświetlane są jedynie dwa niewielkie paski wokół środkowego wentylatora).

W obu przypadkach śledź, na którym mieszczą się dwa złącza DisplayPort 2.1, jedno HDMI 2.1 i jedno USB-C, jest całkowicie zabudowany. Oba modele mają też bardzo długie, bo rozciągające się na całą długość karty płytki PCB, co też na swój sposób wyróżnia AMD na tle NVIDII, która stawia raczej na możliwie krótkie laminaty i chłodzenie wystające poza ich obręb. Nie sposób pominąć też kwestii potężnych, aluminiowych radiatorów z gęsto upchanymi żeberkami. Model XTX wyposażony jest w trzy wentylatory o średnicy 90 mm, a XT trzy o średnicy 85 mm. Karty mają odpowiednio 287 i 276 mm długości i zajmują po 2,5 slota w obudowie komputera. Z racji aluminiowej obudowy są też dość ciężkie, gdyż ich masa całkowita to nieco ponad 1,8 oraz 1,5 kg.

Platforma testowa i metodologia

AMD Radeon RX 7900 XTX oraz RX 7900 XT to kolejne karty, które zostały przetestowane na naszej całkowicie nowej platformie testowej, która składa się między innymi z potężnego procesora AMD Ryzen 9 7950X3D. Nie powstałaby ona  bez naszych partnerów – AMD, XPG, Acer, ASRock oraz be quiet!, którzy zapewnili nam odpowiednie podzespoły, za co jeszcze raz bardzo dziękujemy. Specyfikacja platformy testowej prezentuje się następująco:

• Procesor: AMD Ryzen 9 7950X3D
• Chłodzenie: XPG Levante 240
• Płyta główna: ASRock X670E Taichi
• Pamięci RAM: ADATA XPG Lancer DDR5 (2x 16 GB, 5200 MHz, CL 38)
• Dysk: XPG GAMMIX S50 Lite SSD NVMe Gen4x4
• Zasilacz: be quiet! Dark Power 13 1000 W
• Obudowa: XPG Battlecruiser
• Monitor: Acer Predator XB273K (4K)

Przy okazji zmieniliśmy też całą procedurę testową. Poprzednia była mocno okrojona, ale wynikało to z kilku czynników i problemów, z którymi musieliśmy zmierzyć się po drodze. Nowa jest zdecydowanie bogatsza i lepiej pokazuje wydajność kart graficznych w różnych zastosowaniach. Testy wykonujemy w kilku podstawowych benchmarkach oraz 10 grach w rozdzielczościach 1080p, 1440p oraz 4K, a także z włączonym Ray Tracingiem lub NVIDIA DLSS tudzież AMD FSR, jeśli jest to możliwe.

Testy w benchmarkach

Testy w benchmarkach ograniczamy do minimum, traktując je jako dobre narzędzie porównawcze, które jednak niewiele mówi o tym, jak dany model poradzi sobie w grach. Dlatego też sprawdzamy je jedynie w 3DMark Time Spy, 3DMark Port Royal oraz Blender (classroom). Niestety, w przypadku Radeonów test w Blenderze jest niemożliwy do przeprowadzenia, więc nie ma go na wykresach.

Testy w grach

Przy okazji stworzenia nowej platformy odświeżyliśmy też całą procedurę testową. Aktualnie karty graficzne sprawdzamy w 10 grach: Wiedźmin 3: Dziki Gon – Edycja Kompletna, Cyberpunk 2077, God of War, Marvel’s Spider-Man Remastered, Resident Evil 4, Control, Death Stranding, Metro Exodus Enhanced Edition, Horizon Zero Dawn oraz Assassin’s Creed: Valhalla.

Jak już wcześniej wspominałem, testy wykonujemy w trzech rozdzielczościach: 1080, 1440p oraz 4K. Wszystkie zawsze z takimi samymi ustawieniami w poszczególnych produkcjach i dokładnie tych samych scenach, aby możliwe byłoby bezpośrednie porównywanie wyników. W przypadku Radeonów brakuje testów w Metro Exodus, ponieważ – pomimo kilku prób – gra nie chciała się poprawnie uruchomić. Po początkowym filmie wydajność za każdym razem spadała do 1 klatki na sekundę.

Wyniki możecie zobaczyć poniżej:

Testy Ray Tracing i FSR

Wydajność w standardowej rasteryzacji, bez żadnych dodatkowych efektów, to podstawowa kwestia w przypadku kart graficznych, ale zdecydowanie nie jest to jedyna rzecz, na którą powinniśmy zwrócić uwagę. Coraz większe znaczenie odgrywa też to, jak dany model radzi sobie z włączonym Ray Tracingiem czy też technikami skalowania obrazu, wspieranymi przez algorytmy sztucznej inteligencji, czyli NVIDIA DLSS oraz AMD FSR.

Oczywiście w przypadku Radeonów nie mamy testów z wykorzystaniem techniki DLSS 3 i Frame Generation, ponieważ jest ona zarezerwowana tylko dla modeli GeForce RTX 40. Natomiast wiadomo, że AMD pracuje nad podobnym rozwiązaniem, które ma zostać wprowadzone w ramach FidelityFX Super Resolution 3.0, więc jeśli tak się stanie, to w przyszłości, przy kolejnych testów Radeonów, dodamy to do wyników.

Testy Ray Tracing

Testy FSR

Wydajność sumaryczna

Wydajność sumaryczna z Ray Tracingiem

Kultura pracy

Jeśli chodzi o kulturę pracy, to sprawdzamy zarówno osiągane temperatury, jak i zużycie energii dla całej platformy. W obu przypadkach stosujemy do tego 3DMark Time Spy Extreme Stress Test. Za każdym razem podajemy najwyższe wskazanie programu HWMonitor oraz naszego watomierza. Wyniki możecie zobaczyć poniżej.

Podsumowanie

Testy pokazują, że AMD Radeon RX 7900 XTX oraz XT to pod wieloma względami bardzo udane karty graficzne. W standardowej rasteryzacji mogą śmiało konkurować z rywalami ze stajni NVIDII, a nawet wypadają od nich często lepiej i to pomimo niższej ceny. Radeon RX 7900 XTX wyprzedza RTX 4080 i to w każdej rozdzielczości. Z kolei RX 7900 XT mocno zbliża się do GeForce’a RTX 4080, chociaż wciąż niewiele mu do niego brakuje.

Wydajność to bez wątpienia jedna z ich największych zalet. Szkoda, że sytuacja nieco odmienia się po włączeniu Ray Tracingu, z którym Zieloni radzą sobie zdecydowanie lepiej. Wiem, że nie każdy włącza śledzenie promieni, jeśli jest w danej grze dostępne, ale przy tak mocnych GPU aż żal byłoby nie skorzystać z maksimum możliwości, które oferują. Tutaj AMD jest nadal o generację w tyle za największym konkurentem i pozostaje mieć nadzieję, że dystans z czasem będzie się skracał.

Niestety, nie sposób też pominąć kwestii zużycia energii. To jeden z tych aspektów, nad którym AMD musi jeszcze mocno popracować. Wydajność jest już w porządku, przynajmniej bez Ray Tracingu, ale jest ona okupiona dużym apetytem na prąd. Radeon RX 7900 XT pod dużym obciążeniem pobiera prawie tyle, co RTX 4080, chociaż jest od niego trochę słabszy. To tylko pokazuje, że wydajność w przeliczeniu na Wat to jeden ze słabszych punktów AMD. Być może w przyszłości, gdy Czerwoni lepiej opanują chipletową konstrukcję GPU, będzie pod tym względem lepiej. Nadal efektywność jest niezła, ale jednak gorsza od konkurentów z serii GeForce RTX 40.

Dlatego jeśli nie zależy Wam kompletnie na wydajności przy włączonym Ray Tracingu i w nosie macie zużycie energii, to pod względem wydajności do ceny nowe Radeony wypadają rewelacyjnie. Model Radeon RX 7900 XTX jest tańszy, a wydajniejszy niż GeForce RTX 4080 i tym samym charakteryzuje się bardzo wysoką opłacalnością. Nieco gorzej wygląda to w przypadku Radeona RX 7900 XT, ale nadal w standardowej rasteryzacji jest to bardzo opłacalna karta na tle konkurencji. Obie mogę Wam śmiało zarekomendować.

Co prawda ze świecą szukać w sklepach obu Radeonów w referencyjnej wersji AMD, ale na szczęście dostępne są modele autorskie. Podstawowe modele RX 7900 XT dostępne są już w cenach nawet 4000-4300 zł, a RX 7900 XTX można znaleźć już za 5000-5300 zł. Dla porównania najtańszy RTX 4080 kosztuje w granicach 5800 zł, więc różnica jest znacząca i to na korzyść AMD (o ile pomijamy kwestię Ray Tracingu).

Zalety:

• rewelacyjna jakość wykonania
• wysoka wydajność w standardowej rasteryzacji
• wysoki stosunek wydajności do ceny
• dobra kultura pracy
• bogaty zestaw złączy z DisplayPort 2.1

Wady:

• wyższe zużycie energii niż u konkurencji
• gorsza wydajność w Ray Tracingu
• RX 7900 XT zaczyna lekko odstawać w 4K