To podobno rok kwantowej rewolucji. Miliardy dolarów inwestycji
Rok 2025 został ogłoszony przez ONZ „Międzynarodowym Rokiem Kwantowym”. Branża technologiczna podobno wkroczyła w nową, kwantową erę, która wymaga miliardów dolarów inwestycji od każdego, kto nie chce zostać w tyle. Co to właściwie dla nas oznacza?
Jeszcze kilka lat temu wielu ekspertów podchodziło sceptycznie do zapowiedzi rewolucji kwantowej. Dziś jednak wątpliwości ustępują miejsca konkretom: według Boston Consulting Group, w 2023 roku branża kwantowa przyciągnęła 1,2 miliarda dolarów inwestycji venture capital, mimo ogólnego spadku inwestycji technologicznych o 50%. Z kolei szacunki BCG wskazują, że do 2040 roku komputery kwantowe mogą wygenerować globalnie od 450 do 850 miliardów dolarów wartości ekonomicznej, a rynek sprzętu i oprogramowania kwantowego osiągnie wartość 90–170 miliardów dolarów.
Kto tak właściwie liczy się w branży komputerów kwantowych?
Analitycy to jedno, natomiast ich przypuszczenia zaczynają realizować wielcy technologiczni gracze. Od lat liderem jest IBM, który prezentuje kolejne prototypy i komercyjne rozwiązania, takie jak IBM Quantum System One. Wtóruje mu Amazon, który w lutym ogłosił premierę chipu Ocelot, unikalnego w zakresie korekcji błędów i skalowalności – dwóch największych wyzwań tej technologii.
Z kolei Microsoft zaprezentował chip Majorana, a Google jeszcze w grudniu ubiegłego roku pochwalił się układem Willow. Największy siłacz na rynku AI, czyli Nvidia, ogłosiła powstanie nowego laboratorium badawczego w Bostonie, skupionego na rozwoju technologii kwantowych.
To kosztowny sport, ale nie brakuje chętnych do inwestycji
Amerykańska agencja DARPA rozszerzyła w tym roku swój Quantum Benchmarking Initiative, którego celem jest osiągnięcie operacyjnej skali komputerów kwantowych do 2033 roku. Do programu dołączyło 18 firm, w tym IBM, IonQ i Rigetti Computing, które pracują nad różnymi technologiami tworzenia kubitów – podstawowych elementów komputerów kwantowych.
Na horyzoncie jest już pierwszy na świecie superkomputer kwantowy, oparty na architekturze IBM Quantum System Two. System ten ma być skalowalny, łatwy do rozbudowy i ma osiągnąć ponad 4000 kubitów, co ponad trzykrotnie przekroczy dotychczasowe rekordy w tej dziedzinie. Premiera tego kwantowego kolosa planowana jest na ten rok.
Eksperci przestrzegają przed jednym
Eksperci ds. cyberbezpieczeństwa ostrzegają, że komputery kwantowe mogą złamać obecne standardy szyfrowania. Nowe superkomputery mogą tym samym otworzyć drogę do kradzieży i manipulacji danymi – od informacji finansowych po tajemnice państwowe.
Karl Holmqvist, doradca ds. bezpieczeństwa kwantowego, z jednej strony pręży muskuły, a z drugiej ostrzega, że „wszystko, co jest podłączone do internetu, może być zagrożone”. Oczywiście to wszystko pod warunkiem pozyskania odpowiedniej mocy obliczeniowej i przygotowania oprogramowania zdolnego ją wykorzystać do skutecznych zadań kryptograficznych.
Po stronie korzyści stoi natomiast potencjał na gwałtowny wzrost zapotrzebowania na specjalistów. Wynagrodzenia w branży kwantowej sięgają od 150 tys. do ponad 500 tys. dolarów rocznie. Branża wciąż nie wie, która architektura kwantowa ostatecznie zwycięży - podkreśla Yaad Oren z SAP Labs, a to w praktyce oznacza istne eldorado dla innowacyjnych startupów.
