Naukowcy przyjrzeli się ponownie pierścieniom Saturna. Okazało się, że są one znacznie młodsze niż sama planeta i dodatkowo mogą kiedyś zniknąć.
Charakterystyczną cechą Saturna, po której najłatwiej rozpoznać go w Układzie Słonecznym, są jego pierścienie. Składają się one z głównie z odłamków lodu oraz, w mniejszej części, z cząsteczek pyłu i innych niewielkich rozmiarów kawałków skał.
Elementy te orbitują wokół planety po trasie w kształcie elipsy. Średnica głównych pierścieni sięga do 250 tysięcy kilometrów, są one jednak stosunkowo cienkie, gdyż zazwyczaj mają zaledwie 10 m grubości, a jedynie w niektórych miejscach osiągają 3 km za sprawą odbiegających od reszty elementów.
Szacunki co do wieku pierścieni zmieniały się pod wpływem rozwoju nauki. Po odkryciu ich istnienia uważano, że są one tak stare jak Saturn i towarzyszą mu od początku. W tym czasie jednak cały Wszechświat uważano za statyczny, trwający w niezmienionej formie.
Po zrozumieniu złożoności dynamiki orbitalnej stwierdzono, że pierścienie musiały powstać w wyniku silnych perturbacji. Uznano, że rozbieżność pomiędzy kolizjami a dryfami orbitalnymi daje przesłanki, że nie mogą one mieć więcej niż kilka milionów lat.
Wskazano, że powstały prawdopodobnie na skutek zbytniego zbliżenia się jednego z księżyców do Saturna, co spowodowało, że został on rozerwany na drobne kawałki. Innym wyjaśnieniem przedstawionym przez naukowców było zderzenie się dwóch lodowych księżyców.
Z czasem rozwój technologii pozwolił wykonać szczegółowy obraz pierścieni Saturna przez sondy Pioneer i Voyager. Wskazano, że cechą pierścieni jest stabilność, co wydedukowano na podstawie niezmiennych szczelin pasmowych, oraz przemijających rozproszeń powstałych na skutek uderzeń asteroid. Podobne wyniki otrzymano za pomocą symulacji komputerowych, które wykazały, że pierścienie mogą pozostać stateczność nawet przez miliardy lat.
Nowe badanie opublikowane w Science Advances wskazuje, że pierścienie są znacznie młodsze niż planeta. Pomiary wykonano na mikrometeorach zebranych za pomocą analizatora pyłu kosmicznego Cassini NASA, który krążył wokół Saturna w latach 2004-2017.
Naukowcy wskazują, że pierścienie składają się prawie wyłącznie z lodu, gdyż tylko około 0,1% do 2% stanowią inne elementy prawdopodobnie o pochodzeniu egzogennym. Zespół oszacował, że każdego roku mniej niż gram pyłu dostaje się na każdy metr kwadratowy pierścieni Saturna. Biorąc pod uwagę ten wskaźnik stwierdzono, że pierścienie mają około 100 – 400 milionów lat, Saturn zaś istnieje już 4,5 miliarda lat.
Autorzy artykułu naukowego sugerują także, że pierścienie mogą kiedyś zniknąć. Badanie NASA wykazało, że lód znajdujący się w pierścieniach powoli opada na Saturna i może całkowicie zniknąć za 100 milionów lat.
Źródło zdjęć: Shutterstock
Źródło tekstu: Universe Today, oprac. własne
