Przez wiele wieków najpopularniejszym środkiem transportu były konie. W Europie nie każdy mógł sobie na nie pozwolić, lecz niektóre azjatyckie kultury żyły z hodowli koni. Naukowcy znaleźli dowody na to, że jeżdżono na nich wcześniej niż dotychczas sądzono.
Najczęściej w kontekście wykorzystywania koni jako środka transportu mówi się o średniowieczu i późniejszych epokach, jednak jeżdżono na nich znacznie wcześniej, lecz ciężko znaleźć na to jednoznaczne dowody. Samo znalezienie szkieletów zwierząt w starożytnych osadach nie wystarczy, przecież mogły być trzymane w innym celu. Tak samo ślady końskiego mleka znalezione na naczyniach lub szkieletach to za mało, by stwierdzić, że osadnicy jeździli na koniach.
Ciężko jest też znaleźć ekwipunek do jazdy konnej, choć i to jej nie wyklucza, gdyż jazda na oklep nie jest przecież niemożliwa. Jak zatem udowodnić, że człowiek jeździł na koniu?
Jak przekonuje nas Martin Trautmann, bioantropolog z University of Helsinki, wieloletnia jazda konna pozostawia w naszym organizmie zmiany, które można dostrzec nawet tysiące lat po naszej śmierci. W tym celu opracowano sześć zestawów kryteriów, które połączone mogą być dowodem na jazdę konną przez człowieka.
Mowa tu o wzorcach naprężeń w miejscach przyczepu mięśni w miednicy i kości udowej; specyficznych zmianach kształtu panewek biodrowych; śladach spowodowanych uciskiem panewki biodrowej na głowę kości udowej; kształcie i średnicy trzonu kości udowej; zużyciu kręgów spowodowanych powtarzającą się kompresją uderzeniową; oraz wszelkich urazazach związanych z upadkiem, kopnięciem lub ugryzieniem przez konia.
Pod tym kątem przebadano 217 szkieletów dobrze zachowanych szkieletów z 39 punktów archeologicznych. 150 z nich zostało skategoryzowanych jako należące do kultury grobów jamowych, której istnienie datuje się na lata 3300-2600 p.n.e. Spośród tych 150 szczątków, aż 24 z nich mogło być jeźdźcami według kryterium przedstawionych przez naukowców.
Co więcej, przekonujące dowody na jazdę konną znaleziono również wśród kilku szkieletów jeszcze sprzed czasów kultury grobów jamowych. Najstarszy z nich datowany jest na około 4300 rok p.n.e.
Zobacz: Boisz się latać? Producent samolotów chce cię kopać prądem
Zobacz: Australia testuje roboty sterowane falami mózgowymi
Źródło zdjęć: Shutterstock, A. Frînculeasa, Prahova County Museum of History and Archaeology
Źródło tekstu: Science Advances, Science Alert
