Mowa o Janie Czochralskim, którego odkrycie umożliwiło budowanie tranzystorów. Jego wizerunek zaś można zaobaczyć… na lokomotywie.
Można powiedzieć, że był fanem metalu. Jan Czochralski (1885-1953) był chemikiem, krystalografem i wybitnym znawcą metali. Według niektórych źródeł wciąż jest najczęściej cytowanym w pracach naukowych Polakiem. Są też osoby, które jego polskość kwestionowały, bo urodził się pod zaborem pruskim i kształcił się na pruskich uczelniach, z którymi wiązały go patenty. W 1925 roku wrócił do kraju i pracował w Warszawie, chciał nawet zrzec się obywatelstwa niemieckiego. Sprawa jeszcze bardziej się skomplikowała po wybuchu wojny. Czochralski miał też duże problemy w PRL, ale nie opuścił kraju.
Zawdzięczamy mu między innymi wynalezienie metody produkcji monokryształów krzemu, znanej dziś jako metoda Czochralskiego. Opis procesu został opublikowany w 1916 roku. Obecnie to najstarsza i wciąż bardzo często stosowana metoda produkcji monokryształów półmetali. Krzem ma tu szczególne znaczenie, bo metoda Czochralskiego umożliwiła konstruowanie półprzewodnikowych elementów elektronicznych, a więc tranzystorów.
Stąd już prosta droga prowadzi do układów scalonych. Można więc śmiało powiedzieć, że bez niego nie byłoby dziś procesorów. Wiele wynalazków Czochralskiego trafiło także do użytku na kolei – w końcu metale są podstawą tego wspaniałego transportu.
Wizerunek Jana Czochralskiego znalazł się na lokomotywie Griffin EU160, należącej do taboru PKP Intercity. Kto wie, może zobaczysz ją w swoim mieście? Pierwszy skład z tą lokomotywą ruszył w trasę z Katowic.
To kolejny etap akcji „Szlak Akademii Superbohaterów”, organizowanej przez Fundację Nauka. To Lubię Tomasza Rożka, którego z pewnością znasz z YouTube’a, oraz PKP Intercity. Wizerunek Czochralskiego został wybrany w plebiscycie, w którym pokonał między innymi Ignacego Łukasiewicza i Marię Skłodowską-Curie. Celem projektu jest zachęcanie Polaków do zapoznania się z odkryciami polskich naukowców i zwiedzania kraju koleją.
Będą też atrakcje popularnonaukowe na dworcach, propozycje wycieczek do miejsc związanych z polską nauką, prelekcje i spotkania. dr Tomasz Rożek również będzie na nim obecny, a na swoim kanale na YouTubie opublikuje trzy filmy edukacyjne o polskiej kolei. Na pewno wspomni w nich o wyjątkowo odpornym stopie metali, opracowanym przez Jana Czochralskiego. Ten materiał zrobił na kolei rewolucję.
Źródło zdjęć: PKP Intercity
Źródło tekstu: PKP Intercity
